Türkiye Cumhuriyet Merkez Bankası 2016 yılında
hedefledikleri enflasyonu tutturamadığı için hükümete açık mektup yazarak, bu
durumun sebeplerini ve alınan tedbirleri açıklayacak. Merkez Bankası Kanunu’na göre 42. Madde uyarınca,
enflasyonun hedeflenenden belirgin bir şekilde sapması sonucu bunu nedenleri ve
alınan tedbirlerle beraber hükümet ve kamuoyuna açıklaması gerekiyor.
HEDEFLENEN
|
GERÇEKLEŞEN
|
|
2012
|
5
|
6,2
|
2013
|
5
|
7,4
|
2014
|
5
|
8,2
|
2015
|
5
|
8,8
|
2016
|
5
|
8,5
|
TCMB 2016 yılı için hedeflediği enflasyon oranı %5’di ancak
açıklanan son enflasyon verisi %8.53 olarak gerçekleşti ve hedefin çok
yukarısında kaldı.
Bu yükselişin nedenlerini sıralayacak olursam:
- Ülke olarak tasarruf yapmayıp daha çok harcayan bir toplum olmamız. En temel sebep budur.
- Genel seçimler sonrası verilen sözler neticesinde asgari ücrete yapılan zamlar sonucu insanların daha çok tüketime yönelmesi.
- TCMB’nin ekonomide sadeleşme politikası adı altında yaptığı faiz indirimleri.
- Enerji fiyatlarında yaşanan artış.
- FED’in yaptığı toplantılar sonucu aldığı faiz artırım kararları ve ileride yapılacak olası faiz artırımlarıyla ilgili söylentiler sonucu küresel piyasalarda değer kazanan doların ve aynı zamanda yaşanan terör saldırıları, sınır ötesi operasyonlar, darbe girişimi, kredi derecelendirme kuruluşlarının yaptığı not indirimleri, siyasi belirsizlik gibi etkenler sonucunda TL'nin dolara karşı daha çok değer kaybetmesi üretim maliyetlerini etkilemesi. Bu son aşamada etkili oldu diyebiliriz ancak asıl etkilerini 2017 ilk çeyreğinde hissedeceğiz.
Ülkemizde yönetimin başında olan kişilerde şöyle bir görüş
hakim maalesef “yüksek faiz yüksek enflasyona sebep olur”. Bu görüş iktisat
teorisine aykırıdır, asıl olması gereken “yüksek enflasyon yüksek faize neden olur”. Enflasyon
yüksek olduğu için TCMB faiz silahını kullanır ve enflasyonu frenler. Bu hatalı
görüş 2011 yılında da hakimdi. 2011 yılından 2013’e kadar kademeli olarak faiz
indirimi yapıldı ve sonrasında enflasyon ile baş edilemeyince tekrar faiz
artırımına gidildi.
Burada yapılması gereken pek fazla bir şey yok gibi
görünüyor. TCMB’nin böyle bir ortamda faiz artırımından başka bir çaresi yok.
Dolar kurunda yaşanan yeni rekorlar da bu kararın alınmasında önemli bir rol
oynayacaktır. Daha önceden yaptığımız hatalardan ders çıkarmamız gerekiyor. Aynı
hatayı tekrarladığımız zaman bunun bedeli her seferinde daha kötü olarak
ödüyoruz. Aynı hataları yaşamamak dileğiyle.
Aykan kardeşim merhaba. Ülkenin dışa açıklığının yüksek olması ve merkez bankasının rezerv eksikliği finansal kırılganlıkları daha şiddetli yaşamaya mahkum ediyor diye ekleme yapsam yanlış olmaz sanırım.
YanıtlaSil